لاکتیک اسید: ماده‌ای جادویی برای مراقبت از پوست

لاکتیک اسید چیست؟

لاکتیک اسید یکی از ترکیبات طبیعی است که نام آن در صنایع مختلفی مانند زیبایی، بهداشت، حتی غذا و داروسازی شنیده می‌شود. این ترکیب یک اسید آلی با فرمول شیمیایی C3H6O3C_3H_6O_3 است که از تخمیر قندها و کربوهیدرات‌ها به دست می‌آید. در این مقاله، به بررسی کامل لاکتیک اسید، کاربردهای آن و تأثیراتی که بر زندگی روزمره ما دارد، می‌پردازیم.

فرمول لاکتیک اسید

تاریخچه کشف لاکتیک اسید

این ماده برای اولین بار در سال ۱۷۸۰ توسط یک شیمی‌دان سوئدی به نام کارل ویلهلم شیله کشف شد. بعدها، در سال ۱۸۰۸، یک شیمی‌دان آلمانی به نام یوهان اپولیتوس بوخنر موفق شد این ماده را از شیر ترش جداسازی کند. واژه “لاکتیک” از کلمه لاتین “لاکتوس” به معنای شیر گرفته شده است، زیرا این اسید در ابتدا از تخمیر لاکتوز (قند موجود در شیر) به دست آمد. استفاده از این ترکیب طبیعی به زمان‌های بسیار قدیم بازمی‌گردد، جایی که کلئوپاترا، ملکه مصر، برای حفظ زیبایی پوست خود از حمام شیر استفاده می‌کرد.

لاکتیک اسید

اسید لاکتیک چگونه تولید می‌شود؟

این اسید می‌تواند به دو روش طبیعی و صنعتی تولید شود:

1. تولید طبیعی:

   در بدن انسان و سایر موجودات زنده، اسید لاکتیک به عنوان محصول نهایی متابولیسم بی‌هوازی گلوکز تولید می‌شود. به همین دلیل، در عضلات ورزشکاران پس از فعالیت شدید که اکسیژن کافی در دسترس نیست، تجمع می‌کند و باعث ایجاد حس درد یا سوزش می‌شود.

2. تولید صنعتی:

   در صنعت، این ماده از تخمیر قندها توسط باکتری‌های لاکتیک اسید مانند Lactobacillus تولید می‌شود. این روش یکی از پایدارترین و کم‌هزینه‌ترین راه‌ها برای تولید این ترکیب است.

تولید صنعتی لاکتیک اسید

همچنین شاید بخوانید: لایه برداری پوست و روش‌های مختلف آن

خواص شیمیایی این ترکیب

این ماده، یک اسید آلفا هیدروکسی (AHA) است که در آب به راحتی حل می‌شود و خاصیت اسیدی ملایمی دارد. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که در کاربردهای مختلف از جمله تولید محصولات زیبایی و مراقبت از پوست استفاده شود.

مقایسه اسید لاکتیک با سایر AHA‌ها

گلیکولیک اسید vs. لاکتیک اسید

گلیکولیک اسید مولکولی کوچک‌تر از لاکتیک اسید دارد و می‌تواند به لایه‌های عمیق‌تری از پوست نفوذ کند. این ویژگی آن را برای افرادی با پوست چرب یا مستعد آکنه مناسب‌تر می‌کند. اما اسید لاکتیک ملایم‌تر است و احتمال تحریک کمتری دارد، بنابراین برای پوست‌های حساس ایده‌آل است.

مالیک اسید vs. لاکتیک اسید

مالیک اسید خواص آبرسانی و لایه‌برداری دارد، اما عملکرد آن نسبت به لاکتیک اسید کندتر و ضعیف‌تر است. اسید لاکتیک تأثیرات سریع‌تر و قابل‌مشاهده‌تری روی پوست دارد.

مزایا و معایب لاکتیک اسید

مزایا:

• خاصیت طبیعی و زیست‌تجزیه‌پذیر.
• مناسب برای انواع پوست به دلیل ملایمت نسبی.
• کاربردهای گسترده در صنایع مختلف.

معایب:

• ممکن است در برخی افراد با پوست حساس باعث تحریک یا قرمزی شود.
• در صورت مصرف بیش از حد در غذاها یا مکمل‌ها، می‌تواند مشکلات گوارشی ایجاد کند.

اثر لاکتیک اسید بر بدن انسان

در بدن انسان، لاکتیک اسید نقش مهمی در متابولیسم انرژی دارد. زمانی که بدن در شرایط کمبود اکسیژن قرار می‌گیرد، برای تأمین انرژی از مسیر بی‌هوازی استفاده می‌کند و این اسید تولید می‌شود. در صورتی که تجمع آن در عضلات افزایش یابد، احساس درد و خستگی ایجاد می‌شود.

کاربردهای لاکتیک اسید

1. در صنایع زیبایی و مراقبت از پوست

یکی از شناخته‌شده‌ترین کاربردهای لاکتیک اسید در تولید محصولات پوستی است. به دلیل خاصیت لایه‌برداری، این ترکیب به حذف سلول‌های مرده پوست کمک می‌کند و باعث شفافیت و نرمی پوست می‌شود. این ماده همچنین می‌تواند در کاهش چین‌وچروک‌های سطحی، رفع لک‌های تیره و بهبود آکنه موثر باشد.

کاربرد لاکتیک اسید در محصولات مراقبت از پوست

2. در صنایع غذایی

لاکتیک اسید به عنوان یک ماده نگهدارنده و تنظیم‌کننده pH در تولید مواد غذایی استفاده می‌شود. برای مثال:

• در تولید ماست و محصولات لبنی تخمیری.
• به عنوان ماده‌ای برای حفظ طراوت سبزیجات بسته‌بندی‌شده.
• بهبود طعم و بافت نان‌ها و خمیرها.

3. در صنایع دارویی

در فرمولاسیون داروها،  اسید لاکتیک به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی و اثرات ملایم بر بدن انسان، نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین در تولید قرص‌های ویتامینی و مکمل‌های غذایی به کار می‌رود.

4. در صنایع شیمیایی و پلاستیک‌های زیست‌تجزیه‌پذیر

این اسید ماده اولیه تولید پلی‌لاکتیک اسید (PLA) است که یک پلیمر زیست‌تجزیه‌پذیر می‌باشد. این پلیمر به عنوان جایگزینی پایدار برای پلاستیک‌های معمولی استفاده می‌شود.

کاربرد لاکتیک اسید در محصولات مراقبت از پوست

لاکتیک اسید در طیف گسترده‌ای از محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شود، از جمله:

1. سرم‌های لایه‌بردار

سرم‌های حاوی این ترکیب طبیعی برای لایه‌برداری و افزایش شفافیت پوست طراحی شده‌اند. این محصولات معمولاً در غلظت‌های ۵% تا ۱۰% عرضه می‌شوند. سرم لاکتیک اسید ۱۰% اوردینری از سرم های محبوب در بازار ایران است.

سرم لایه بردار

حتماً بخوانید: استفاده صحیح از سرم های اوردینری

2. کرم‌های مرطوب‌کننده

کرم‌های مرطوب‌کننده حاوی لاکتیک اسید علاوه بر آبرسانی، به حفظ لطافت و نرمی پوست کمک می‌کنند.

بهتربن محصولات اوردینری_ مرطوب کننده

3. ماسک‌های صورت

ماسک‌های صورت حاوی این اسید به پاکسازی عمقی پوست و بهبود بافت آن کمک می‌کنند.

ماسک صورت

4. تونرها

تونرهای حاوی اسید لاکتیک به تنظیم pH پوست و لایه‌برداری ملایم کمک می‌کنند.

تونرهای اوردینری

فواید لاکتیک اسید برای پوست

استفاده از محصولات حاوی اسید لاکتیک یک راه ساده و مؤثر برای بهبود کیفیت پوست است. این ماده می‌تواند به رفع مشکلاتی مانند خشکی، لک‌های پوستی و خطوط ریز کمک کند و در عین حال سلامت کلی پوست را بهبود بخشد.

این اسید به دلیل داشتن خواص لایه‌برداری، آبرسانی و روشن‌کنندگی، در محصولات مراقبت از پوست بسیار محبوب است. در ادامه به برخی از فواید اصلی آن اشاره می‌کنیم:

1. لایه‌برداری ملایم

این ماده با حل کردن پیوند بین سلول‌های مرده پوست، به حذف این سلول‌ها و نمایان شدن سلول‌های جدید کمک می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که پوست شفاف‌تر و نرم‌تر به نظر برسد.

2. آبرسانی پوست

یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد لاکتیک اسید توانایی آن در حفظ رطوبت پوست است. این ماده به عنوان یک ماده رطوبت‌رسان طبیعی (Humectant) عمل کرده و از خشکی پوست جلوگیری می‌کند.

3. روشن‌کننده و بهبود لک‌های پوستی

این اسید می‌تواند به کاهش لکه‌های تیره و یکنواخت کردن رنگ پوست کمک کند. استفاده مداوم از این ماده می‌تواند به مرور زمان تیرگی‌های پوست را کاهش داده و ظاهری روشن‌تر به آن بدهد.

4. افزایش تولید کلاژن

مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از این ماده می‌تواند تولید کلاژن را تحریک کند. این امر به کاهش چین و چروک و افزایش خاصیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند.

5. مناسب برای پوست‌های حساس

در مقایسه با سایر اسیدهای آلفا هیدروکسی مانند گلیکولیک اسید، لاکتیک اسید خاصیت تحریک‌کنندگی کمتری دارد و برای پوست‌های حساس مناسب‌تر است.

نحوه استفاده از لاکتیک اسید

برای استفاده از محصولات حاوی اسید لاکتیک، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. شروع با غلظت پایین

اگر تازه با این ماده آشنا شده‌اید، ابتدا از محصولات با غلظت پایین (۵% یا کمتر) استفاده کنید تا پوست شما به آن عادت کند.

2. استفاده در شب

به دلیل حساسیت پوست به نور خورشید پس از استفاده از لاکتیک اسید، بهتر است این محصولات را شب‌ها استفاده کنید.

3. استفاده از کرم ضدآفتاب

در طول روز حتماً از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید تا از پوست خود در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه UV محافظت کنید.

4. عدم استفاده همزمان با سایر اسیدها

از ترکیب اسید لاکتیک با سایر اسیدهای فعال مانند سالیسیلیک اسید یا رتینول خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک پوست شود

نکاتی درباره استفاده از محصولات حاوی لاکتیک اسید

• قبل از استفاده از محصولات پوستی حاوی این ماده، بهتر است یک تست حساسیت انجام دهید.
• از ترکیب این محصولات با سایر مواد لایه‌بردار قوی مانند رتینول یا سالیسیلیک اسید اجتناب کنید.
• در زمان استفاده از این محصولات، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید، زیرا پوست حساس‌تر می‌شود.

کدام نوع پوست‌ها می‌توانند از لاکتیک اسید استفاده کنند؟

اسید لاکتیک برای انواع پوست‌ها، از جمله پوست‌های خشک، حساس و مختلط مناسب است. با این حال، افرادی که پوست بسیار حساسی دارند باید با احتیاط از این ماده استفاده کنند و محصولات را ابتدا روی ناحیه کوچکی از پوست آزمایش کنند

عوارض احتمالی لاکتیک اسید

اگرچه این ماده به طور کلی برای اکثر افراد ایمن است، اما ممکن است در برخی موارد عوارضی مانند قرمزی، خارش یا سوزش ایجاد کند. برای جلوگیری از این عوارض، حتماً قبل از استفاده از محصولات جدید، تست پچ (Patch Test) انجام دهید.

نتیجه‌گیری

لاکتیک اسید ترکیبی با کاربردهای گسترده در زمینه‌های مختلف است. از تأثیرات مثبت آن در صنعت زیبایی و مراقبت از پوست گرفته تا نقش حیاتی‌اش در صنایع غذایی و دارویی، این اسید آلی به عنوان یک عنصر کلیدی در زندگی روزمره شناخته می‌شود.

این اسید به عنوان یکی از اسیدهای آلفا هیدروکسی، ماده‌ای ارزشمند در صنعت مراقبت از پوست است که به بهبود بافت، روشنایی و رطوبت پوست کمک می‌کند. استفاده صحیح از سرم لاکتیک اسید و سایر محصولات حاوی اسید لاکتیک می‌تواند نتایج قابل توجهی در سلامت و زیبایی پوست داشته باشد. با این حال، همواره توصیه می‌شود پیش از استفاده از این محصولات، با متخصص پوست مشورت کنید تا از مناسب بودن آن برای نوع پوست خود اطمینان حاصل کنید. به علاوه، برای بهره‌گیری از مزایای آن، استفاده اصولی و آگاهانه اهمیت زیادی دارد.

پیج اینستاگرام ما را دنبال کنید. کلی سورپرایز برای شما داریم.